Sunday, November 18, 2018

1976, Ένα Παραμύθι... Αληθινό και Θλιβερό




Πήγαμε με το καράβι που δούλευα στο Ντέρμπαν,
                           [ή Ντούρμπαν, όπως το λένε οι ναυτικοί,
στη Μαύρη Ήπειρο, στου Απαρτχάιντ* τη Νότια Αφρική..

Δεν χρειαζόταν κάποιος να είναι ψυχολόγος,
     [να δει στα μάτια και τα πρόσωπα των μαύρων την οργή,
για τις αλυσίδες και την εκμετάλλευση,
                        [που επί αιώνες φιλοδωρούσε η λευκή φυλή..
  
Μόλις που είχε σκάσει μύτη ο Αύγουστος,
                                    [του χίλια εννιακόσια εβδομήντα έξη,
και συγκλονιζόταν όλη η χώρα ,
            [καθώς κανένας μαύρος δεν μπορούσε να χωνέψει,
τα γεγονότα του Σοβέδο* δύο μήνες πριν,
                                                    [ούτε βεβαίως να ξεχάσει
τους 174 νεκρούς που η ράτσα του τόσο άδικα είχε χάσει
από τις σφαίρες φανατισμένων λευκών,
                  [αφηνιασμένων και πωρωμένων  αστυνομικών,
που πυροβολούσανε με μανία,
               [κατά των δικαίως διαμαρτυρομένων διαδηλωτών,
όταν δυναμικά και θαρραλέα υψώσαν τη φωνή τους,
                                       [προς συμπαράσταση των μαθητών,
οι οποίοι, αγανακτισμένοι ζητούσαν,
                         [σημαντικές αλλαγές να γίνουν στα σχολεία..

Στο Ντέρβιν λοιπόν οι εξεγέρσεις πνίγονταν στο αίμα,
                                      [σε εβδομήντα ίσως και πιότερα σημεία..

Κουβάρι μπερδεμένο, χωρίς υπερβολή,
                       [την ιστορία αυτής της χώρας, κάλλιστα μπορείς να πεις,
που να καταλάβω μάταια προσπάθησα, καθώς φόβος κυριαρχούσε,
     [ποιός να μιλήσει, δεν σήκωναν κουβέντα οι σφαίρες της καταστολής.

Ρώταγα ντόπιους, υπεροπτικούς αλαζόνες "άσπρους",
αλλά και με το πάντα χαμηλωμένο βλέμμα,
                                                [καμπόσους "μαύρους",
με κοιτούσαν παράξενα σαν νάμουνα τουλάχιστον ούφο,
και ένα βράδυ μάλιστα σ' απόμερο κουτούκι
                                     [απ' ένα μεθυσμένο έφαγα κι ένα φούσκο,
συνοδευόμενο από το βρίσιμο "Φώκεν Γκρικ",
            [στους ναύτες γνώριμο στα ξένα, θα τόλεγα και κλασσικό,
ένα όνομα που μας βαφτίζανε συχνά στα πόρτα*....                                           *λιμάνια
                                                             [κι άλλού, όχι μονάχα εδώ...

Καταγράφω όσα άκουσα και είδα, εδώ και 'κει,
                  [και αν λάθος μεταφέρω αυτή την αιματηρή διαμάχη,
κάποιος ξερόλας φίλος, θα βρεθεί να με διορθώσει,
                                                         [που πιότερες γνώσεις θάχει,
ή όποιος παλιός συνάδελφος, ή τέλος πάντων
                                 [ή κάποιος συμμαθητής του τότε σχολαρχείου,
καθώς είμαι γνωστός στους αποφοίτους στη Δημητσάνα
                        [ως ο "μαίτρ επαναλαμβανόμενου σκασιαρχείου !!

Το θλιβερό ματοβαμμένο παραμύθι,
                                          [φίλοι μου, αρχίζει απ' την στιγμή,
που κάποιοι Ολλανδοί ναυτικοί,
                                             [μεταναστο-τυχοδιώκτες ναυαγοί,
στην πέριξ του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδος,                   
                   [το χίλια εξακόσια πενήντα δύο, βγήκανε την ακτή...

Με την πρώτη που λεν ματιά οι νεοφερμένοι
                        [σαν νάταν γκόμενα, ερωτευτήκανε την περιοχή.

Είχαν αράξει για τα καλά όταν αρχίσαν
                   [νάρχονται κι άλλοι... κυρίως Γάλλοι και Γερμανοί,
έτσι που σιγά σιγά δημιουργήσανε αποικία, 
                                   [μεγάλη, πλούσια αξιοζήλευτη και τρανή.

Αυτοί είναι οι περίφημοι Μπόερς...
                     [και στην αρχή ζούσαν καλά... μα μόνο στην αρχή
κι όχι όπως λεν τα άλλα παραμύθια για πάντα,
                                [γιατί μυρίστηκαν τον πλούτο οι Βρετανοί,
και με τον πανίσχυρο στρατό και στόλο τους,
                                                      [κάνανε γιούρια στη περιοχή...
                                     
Οι Μπόερς τους πολεμήσαν με σθένος, πάθος,
                                                       [κατά κοινή ομολογία ηρωικά,
τους νίκησαν μάλιστα στον πρώτο τους πόλεμο κι αυτή η ήττα
                 [δεν κρυώνει όσο η βασίλισσα Βικτώρια κι αν το φυσά..

Με 60.000 στρατιώτες ερυθρο-χίτωνες* αντεπιτίθεται,                                   *redcoats    
                                              [με τον ικανότατο που διέθεται στρατό,
τσακίζει μια για πάντα τους Ολλανδο-μπόερς,
                        [και κυριαρχεί για τα καλά η άνασσα στον τόπο αυτό.

Η έχθρα κι η φαγωμάρα μεταξύ τους συνεχίστηκε,
                                               [για πάρα πολύ καιρό, κάνα αιώνα,
ως τη στιγμή που καταλάβανε πως σαν λευκοί κι οι δυό,
                                  [θα έπρεπε ενωμένοι να δώσουν τον αγώνα
με τους εγχρώμους που αμφότεροι για χρόνια εκμεταλλευθήκαν,
ενώ εν τω μεταξύ με συνεχείς αφίξεις νέγρων απ' άλλα μέρη
                                    [το εβδομήντα εννιά τοίς εκατό αυτοί γενήκαν.

Τότε το απ΄ όλες τις χώρες καταδικασθέν απάνθρωπο Απαρτχάιντ,
                                    [από σύσκεψη σε σύσκεψη οι λευκοί  επινοήσαν,
που κάποιοι από τους εξοργιστικούς νόμους του,
                                       [την ανθρωπότητα κυριολεκτικά αγανακτήσαν,
και τελειώνω με λόγο πεζό αυτό το στενάχωρο αληθινο-παραμύθι,
                                                        [ώστε τα πάντα να γίνουν κατανοητά.

Άλλα σχόλια δεν χρειάζονται... παρά στους νόμους του Απαρτχάιντ,
                                                                            [μιά μόνο να ρίξετε ματιά:
                                     
  • Νόμος απαγόρευσης των μεικτών γάμων (1949)
  • Νόμος ανηθικότητας(1950), που τιμωρούσε τη σεξουαλική επαφή μεταξύ Λευκών και μη-Λευκών.
  • Νόμος κατηγοριοποίησης του πληθυσμού ανάλογα με τη φυλή τους (1950)
  • Νόμος καταστολής του κομμουνισμού (1950), που επέτρεπε στην κυβέρνηση να απαγορεύσει την ύπαρξη κομμουνιστικού πολιτικού κόμματος.
  • Νόμος ξεχωριστών κατοικιών (27 Απριλίου 1950), που καθόριζε τις αστικές ζώνες κατοίκησης μες στην πόλη
  • Pass Laws (1952), οι οποίοι υποχρέωναν τους Μαύρους άνω των 16 ετών να έχουν πάντοτε μαζί τους ένα έγγραφο σαν πάσο/διαβατήριο, που όριζε αν είχαν κυβερνητική άδεια να βρίσκονται σε συγκεκριμένες συνοικίες.
  • Νόμος για ξεχωριστή χρήση των δημοσίων χώρων (1953), π.χ. δημόσιες τουαλέτες, πλατείες, σιντριβάνια κ.ά.
  • Νόμος για την εκπαίδευση Μπαντού (1953), που αφορούσε το σχολικό πρόγραμμα των Μαύρων.
  • Απαγόρευση των απεργιών στους Μαύρους εργάτες και της παθητικής αντίστασης (1953).
  • Νόμος μετεγκατάστασης γηγενών πληθυσμών (1954), που επέτρεπε την εκδίωξη Μαύρων που ζούσαν σε περιοχές που είχαν αποδοθεί στους Λευκούς.
  • Νόμος περί Εργασίας και Ορυχείων (1956), που επισημοποιούσε τις φυλετικές διακρίσεις στο χώρο εργασίας.
  • Νόμος προώθησης αυτόνομων Μαύρων κυβερνήσεων, κατά τον οποίο δημιουργήθηκαν μπαντουστάν υπό διοίκηση μη-Λευκών.
  • Νόμος περί ιθαγένειας των Μαύρων, που αφαιρούσε τη νοτιοαφρικανική ιθαγένεια από τους Μαύρους που ζούσαν στα μπαντουστάν.
  • Διάταγμα περί αφρικάανς (1974), το οποίο υποχρέωνε όλα τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να διδάσκουν στην αφρικάανς τα μαθηματικά, τις κοινωνικές επιστήμες, ιστορία και γεωγραφία.
  • Νόμος απαγόρευσης της επαγγελματικής κατάρτισης των Μαύρων (1976)
_________________________________________________________________

* Το "ήλθα.. είδα.. δεν ενίκησα" είναι το 3ο μέρος της τριλογίας   
''ιστορίες & υστερίες της Ιστορίας'', και αναφέρεται στα χρόνια 1939 - 2019. 
 Συνεργάστηκαν οι Π. Β. Ματαράγκας και Κ. Γ. Ραπακούλια 
_______________________________________________________________________________



Ταμπέλα σε παραλία του Ντέρμπαν που
επέτρεπε την είσοδο μόνο σε Λευκούς,
γραμμένη σε αγγλικά, αφρικάανς και ζουλού
* Το απαρτχάιντ - apartheid, είναι όρος που προέρχεται από τη γλώσσα Αφρικάανς και τα ολλανδικά και σημαίνει διάκριση. Το απαρτχάιντ ήταν μια πολιτική των Λευκών που καθόριζε και επέβαλλε τη διάκριση των ανθρώπινων ομάδων μέσα σε ένα κράτος βάσει φυλετικών κριτηρίων σε καθορισμένες γεωγραφικές περιοχές. Ως επίσημη κρατική πολιτική εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη Νότιο Αφρική από το Εθνικό Κόμμα το 1948.

Ευρωπαίοι, Ως τάξη, αντιπροσώπευαν περίπου το 21% του πληθυσμού της Νοτίου Αφρικής

Ασιάτες, Πρόκειται για τους απόγονους των φτωχών εργατών της Ινδοκίνας, οι οποίοι ήταν γνωστοί με τον υποτιμητικό όρο κούληδες. Εργάζονταν από το 1860 στις περιοχές του Μαδράς και της Καλκούτα της Ινδίας, κυρίως σε φυτείες ζαχαροκάλαμων στο Νατάλ. Αντιπροσώπευαν τη δεκαετία του '50 λιγότερο από το 3% του πληθυσμού της περιοχής.

Έγχρωμοι ή μιγάδες, Διαχωρίζονταν αφενός στους πληθυσμούς που προήλθαν από επιμειξίες κατά τον 16ο και 17ο αιώνα μεταξύ Λευκών και Μαλάι, μουσουλμάνων σκλάβων ινδονησιακής καταγωγής, και αφετέρου μεταξύ Λευκών και Κχοϊκχόι, γνωστών με την ονομασία Οτεντότοι από το ολλανδικό Huttentut, που σημαίνει τραυλός, επειδή έτσι ακουγόταν η γλώσσα τους στους αποικιοκράτες. Αντιπροσώπευαν το 9% του πληθυσμού της Νοτίου Αφρικής το 1950.
 
Μαύροι ή Μπαντού, Αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 67% του νοτιοαφρικανικού πληθυσμού, αλλά επρόκειτο για τη λιγότερο αστικοποιημένη "κατηγορία", ευρισκόμενοι κυρίως στην ύπαιθρο.
Χωρίζονται σε πολλές επιμέρους εθνότητες, από τις οποίες οι πιο σημαντικές
Ο όρος απαρτχάιντ χρησιμοποιείται πλέον για να υποδηλώσει κάθε πολιτική φυλετικού διαχωρισμού σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου. 

 
* Ερυθρο-χίτωνες - redcoats, Ιστορικός όρος που εδόθη στους Βρετανούς λόγω των χρωμάτων της στολής των, στον απελευθερωτικό αγώνα των Ηνωμένων Πολιτειών κατά της Αγγλίας. 



   ήλθα.. είδα... δεν ενίκησα 


No comments:

Post a Comment